|
17 oktober 2006
 |
Marcel
van Duijn
| 17-10-2006 08:01 | |
Opinieredacteur Marcel van Duijn (Cobouw)
struint wekelijks de bouw af naar meningen en prangende
kwesties. Uit die informatie filtert hij een stelling waarvan
hij hoopt dat die stof voor discussie is.
Deze week is de stelling
...
Is de architect wel de aangewezen persoon om de
regie en controle van het complete bouwkundige deel van
het bouwproces te voeren?
Architect is volgens de Bond van Nederlandse Architecten
(BNA) de meest logische regisseur in het bouwproces.
Reacties
H.Oosterhof | 23-10-2006 16:22
|
Komt mij over als de slager die het eigen vlees keurt en
daardoor ook het eigen falen wat betreft constructieberekeningen
e.d. kan verhullen. Ik dacht dat we na al die instortingen
inmiddels toch beter zouden moeten weten. Architecten hebben
hun regierol ooit zelf laten versloffen. Laat een ander
nu maar op hen letten!
Mr.ing. A. (Alex) De Maesschalck
| 23-10-2006 16:21 |
Bezien vanuit versnipperde bouwproces en de versnipperde
functies binnen dat bouwproces voor de bouw en U-bouw, kan
het voordehand lijken en misschien begrijpelijk dat de BNA
zich opstelt conform de stelling.
De architect als bezitter van het primaat van het
ontwerp qua ruimtelijkheid en functionaliteit is
het start en eindpunt voor alle andere betrokkenen in het
ontwerpproces. Dit is echter niet zo voor het bouwproces,
het uitvoeringsproces als zodanig. Op grond van de bijzondere
positie zou je geneigd kunnen zijn het regisseurschap dan
ook bij de architect plaatsen. Het gaat dan wel om een actieve
keuze en daad die wel wat inhoud en past dat dan nog. Wanneer
je analyseert wat dat regisseurschap dan moet inhouden zal
blijken dat je steeds verder af komt te staan van dat regisseurschap
van de architect.
Overigens, de architect heeft net als iedere deelnemer
aan het proces reeds een eigen coordinatie en regiefunctie.
Wat wil men dan nog meer? De gevolgen worden hieronder beschreven.Vooreerst
dien je de totale procesketen te analyseren om die te begrijpen.
De huidige totale procesketen zoals manifest in de bouw
en U-bouw is DNR (RVOI; SR) en UAV gedreven en is versnipperd
in functies, verantwoordelijkheden, aansprakekijkheden en
bevoegdheden. Een vergelijkend onderzoek is nodig met andere
bouwsectoren binnen de bouwindustrie en met andere contractvormen.
Tegenhanger van een DNR/UAV gedreven procesketen is de procesketen
binnen het Turnkey-contract. Zonder te diep hierop in te
willen gaan, zal blijken dat niet alleen ter zake verantwoordelijkheden,
aansprakelijkheden en risco's de Turnkeyrelatie anders en
veelomvattender is dan wat in de dagelijkse praktijk blijkt
bij een DNR/UAV-relatie.
Ook zal blijken dat de totale procesketen navenant
veel omvattender is. Er is geen goede reden om
lichtere eisen te stellen aan regisseurschap bij een DNR/UAV
relatie, dan die bij m.n. een Turnkey relatie. Indien wij
nu zouden abstraheren van de financiële risicoaansprakelijkheden
van het Turnkey contract - ter tegemoetkoming van de architect
regisseur - maar de architect verder integraal de bij Turnkey
behorende verantwoordelijkheden laat dragen en de geeigende
processen laat uitvoeren en regisseren, dan zal hij falen.
Daar is hij naar de aard van zijn werkzaamheden en functie
in de bouwprocesketen niet voor toegerust. Noch qua organisatie,
noch qua kennis, expertise en attitude.Het is te gemakkelijk
te denken dat je het totale proces kunt regisseren en ook
beheersen, als je abstraheert van niet alleen financiele
risicoaansprakelijkheid, maar ook van technisch inhoudelijke,
en managerial aansprakelijkheid voor het resultaat en de
organisatie. Dat doen wij immers allemaal reeds in de versnipperde
bouw en U-bouw.
De hardheidseis ontbreekt. De klant betaald
er trouwens niet voor en vraagt er niet expliciet om. Wij
gaan er allen van uit dat ieder , separaat en sequentieel
voor zijn eigen ding verantwoordelijk is, mits wij de ander
maar informeren. Zo is ook Projectmanagement ontaard in
quasi Procesmanagement (zie mijn artikelen in de Cobouw
van eind 2005, Project- of Procesmanagement) als een coördinator
tussen partijen. Zo de procesketen benaderen laat leemtes
t.o.v. bv. een procesbenadering equivalent aan dat voor
Turnkey. Het gevolg is een Schipholbrand en een Bos en Lommer
Plein affaire. De steeds meer besproken ontwikkelingen van
3D Design en Virtueel bouwen ( als meest procesintegrerend
en kwaliteitsbevorderend en projecteconomisch systeem),
Systems engineering (voor projectmanagementprocessen,
projectdecompositie en -organisatie) en Procesintegratie
zijn niet nieuw, maar in de bouw en U-bouw nog nauwelijks
toegepast.
Met name de beroepsgroep der architecten verzet
zich op nagenoeg elk daadwerkelijk keuzemoment
tegen implementatie zelf, of tegen samenwerking met een
expert ter zake. Zo diskwalificeert de beroepsgroep zich
zelfs als eerste voor een regisseurrol.Neen, de architect
is gezien de realiteit van zijn orientatie, kennis, organisatie,
attitude en toegerustheid zeker niet de regisseur waar wij
op wachten. Hij moet het ook niet willen want het past niet
bij zijn core business. Uiteraard de uitzonderingen daargelaten.
Die regisseursfunctie is overigens wel noodzaak, maar wie
is dan het best geschikt om de kar te trekken.
De bouwmanagementbureaus binnen een DNR/UAV wereld zijn
het zeker ook niet. Deze zouden het behoren te zijn, maar
voor de meeste gelden de facto grotendeels dezelfde bezwaren
als voor de architect., maar het zou anders kunnen worden.
Een dilemma dus! De oplossing zit hem
IN BEGINSEL (voorwaarde 1) in toepassing
van zg innovatieve/integrerende contracten, 3D en virtueel
bouwen, Systems Engineering en Procesintegratie (waar 3D
eigenlijk toe dwingt ), om het met elkaar te beginnen te
doen.
ECHT SAMENWERKEN DUS, maar dan wel onder
echte leiding ( en geen vrijblijvende begeleiding) van een
verantwoordelijke managingcontractor of managing team van
ook "eenpitters" (voorwaarde 2)
die wel over alle managerial & control kennis, functies
en tools beschikken, of deze kunnen toevoegen. Er hangt
wel een ander prijskaartje aan opdrachtgever. In de regisseursfunctie,
de onafhankelijke controleur en meer toezicht en een hoofdconstructeur
en nog veel meer dan al deze goedbedoelde, maar lapwerkvoorstellen,
zoals de afgelopen maanden gedaan in de Cobouw, wordt dan
voorzien. Hoeveel branden, instortingen, doden en ontruimingen
nog te betreuren voordat de markt volwassen wordt.
Mr.ing. Alex De Maesschalck,
directeur van ADM Management Consultants,
bouw-, management- en juridisch adviseur.
E-mail: info@admadvies.nl
Meer info: ADM Bouwmanagement
bron: Cobouw
|
.
