21 mei 2005

Voorzichtig economisch herstel in "turbulent" jaar

Het kabinetsbeleid werd in 2004 omgeven door maatschappelijke turbulentie. Tegelijkertijd gaat het economisch gezien beter. Dat staat in het financieel jaarverslag 2004. Volgens minister Zalm is het kabinet 'op koers'.

Minister Zalm (Financiën) heeft het financieel jaarverslag 2004 en de jaarverslagen van de ministeries aangeboden aan de Tweede Kamer. In de toespraak die hij daarbij hield, beschreef Zalm vier speerpunten van het kabinetsbeleid:

1. 'een levende democratie,
2. een veiliger samenleving,
3. een sterke economie
4. en een slagvaardiger overheid'.

Volgens Zalm is het kabinet 'op koers'. Zo daalde de criminaliteit met 10% en verminderden de administratieve lasten voor bedrijven met €930 miljoen euro.

Zalm refereerde ook aan de ontwikkelingen die leiden tot maatschappelijke turbulentie, zoals de terreurdreiging en de moord op Theo van Gogh. Ook het sociaal akkoord in november 2004 beschouwt hij als een belangrijke ontwikkeling. Dit akkoord volgde op de onrust over de hervormingsplannen van het kabinet voor de vervroegde pensioenen.

Andere resultaten over 2004 zijn:

• Een voorzichtig economisch herstel, met een groei van 1,4% van het BBP. Dat is iets hoger dan de verwachte 1%.
• Het EMU-tekort (zie toelichting 1 hieronder) kwam uit op 2,3%. Dat is ruim onder de grens van 3% uit het Europese Stabiliteits- en Groeipact.
• De inflatie daalde in 2004 naar 1,2%, het laagste niveau sinds 1989.
• In 2004 waren er in Nederland 479.000 werklozen. In de Miljoenennota werden nog 540.000 werklozen verwacht. Omdat de werkgelegenheid tegelijkertijd daalde, is er nog niet echt sprake van een verbeterde arbeidsmarkt.

Ambtenaren
Volgens het sociaal jaarverslag rijk werkten in 2004 6.096 mensen minder bij het rijk dan in 2003. Dat is een daling van 4,8%. De totale loonsom voor het rijk nam af met 0,4%. Vooral door hogere werkgeverslasten stegen de loonkosten namelijk gemiddeld met 3,7%. Het sociaal jaarverslag vermeldt ook dat in 2004 42 topambtenaren een hoger salaris verdienden dan een minister.

Verantwoordingsdag
Sinds 2001 is het gebruikelijk dat de minister van Financiën op de derde woensdag in mei het financieel jaarverslag van het rijk en de departementale jaarverslagen aan de Tweede Kamer aanbiedt.

Het jaarverslag biedt een verantwoording voor de besteding van het begrotingsgeld en de relatie met geleverde prestaties. Daarnaast wordt verantwoording afgelegd over de rechtmatigheid van de uitgaven en het financiële beheer. Naast de stukken van het kabinet, rapporteert ook de Algemene Rekenkamer op Verantwoordingsdag over het gevoerde beleid.

bron: Ministerie van Financien

Toelichting 1:

Het EMU-tekort is het begrotingstekort van de totale collectieve sector (rijk, lagere overheden en sociale fondsen).
De twaalf landen die meedoen aan de Economische en Monetaire Unie (EMU), hebben de euro als officiële munt. Zij hebben in het stabiliteits- en groeipact afspraken gemaakt over het op orde houden van de overheidsfinanciën. Een van deze afspraken heeft betrekking op het begrotingstekort van landen, oftewel het EMU-tekort. Als het EMU-tekort van een van de lidstaten boven de 3% BBP uitkomt, krijgt het land een officiële waarschuwing. In het uiterste geval kan de Europese Raad van Ministers ook boetes opleggen.