Nieuws van en voor bouwgerelateerde bedrijven

3 februari 2008

Tentoonstelling over Routine, De wereld van de forens

Gelaten, bumper aan bumper in de file. Met een aktetas, natte jas en oordopjes op elkaar gepakt in de trein. Langs op- en afritten, bedrijventerreinen, geluidswallen. Langs logo's, kassa's, fastfood. De wereld van de forens is uniform en oppervlakkig. Maar de wereld van de forens is ook `een moment voor je zelf´ in een hectisch bestaan, met eigen gebruiken en genoegens. Aan de basis van het forensen ligt de idylle van het buitenwonen. Een halsstarrige idylle, die in ons collectieve geheugen staat gegrift. In het forensen zit beweging, maar ook stilstand.

In de hedendaagse mobiliteitsdiscussie ligt de nadruk op het verkeer. Museum Hilversum verschuift de nadruk naar de mobiliteitsruimte en de mensen daarin. De Wereld van de Forens onderzoekt het fenomeen forensen. Waar komt het idee vandaan om wonen en werken te scheiden? Welke objecten zijn er in de loop van de tijd voor de forens ontwikkeld? Hoe wordt de wereld van de forens ingericht en wie trekt er aan de touwtjes? Welke verschuivingen zijn er te zien in de cijfers, vanaf het einde van de negentiende eeuw tot nu? Wat zijn de ideeën voor de toekomst?

De scheiding van wonen en werken wordt aan het begin van de twintigste eeuw door architecten en stedenbouwers met veel verve en grote gebaren geïntroduceerd. Het is het begin van de moderne tijd, die een belofte inhoudt voor de toekomst. In de ontwerpen zijn de buitenwijken ruim, licht en groen en zinderen de bedrijvencentra. De forens verplaatst zich per monorail of helikopter. De wegen zijn breed en recht, het verkeer raast stevig door.

Rond de jaren zeventig eist de werkelijkheid zijn tol en blijkt de keerzijde van het modernisme. Japanse forensen worden tijdens de spits stevig aangeduwd. De mentale grens van technische vooruitgang, scheiding van functies en verlies aan identiteit is bereikt. Dit grensgebied intrigeert kunstenaars. Zij onderzoeken hoeveel van je ziel vervliegt in een wegrestaurant en wie je bent in een file. Ondertussen wijzigt de ruimtelijke inrichting van Nederland amper. Hoewel de Vinex-wijk in principe is gericht op het dichtstbijzijnde centrum, het openbaar vervoer en de fiets, neemt de verkeersproblematiek alleen maar toe.

De tentoonstelling
Een landschap van modelfiguren - autootjes, treintjes, parapluutjes, kantoortjes - maakt de statistieken inzichtelijk. Vanuit autostoelen kan gekeken worden naar een compilatie van audiovisuele kunst, speelfilmfragmenten en televisie items over de psyche van de forens. Er is aandacht voor de woonplanning, het stroomlijnen van het vervoer en de vercommercialisering van het fenomeen. Daarin wordt steeds onderscheid gemaakt tussen de plannen en de werkelijkheid. De tentoonstelling spitst zich toe op de perioden 1890 tot 1970 en van 1970 tot nu. Het forensen ontstaat in de eerste periode en wordt optimistisch opgevat als een positief en hanteerbaar fenomeen. In de tweede periode blijken de zwarte kanten en de excessen. Het materiaal is verspreid over de thema's Efficiëntie, Routine, Vrijheid, Toekomst en Hilversum.

Hilversum
De ontwikkeling van het forensen in Hilversum wordt speciaal belicht. Na de opening van de Oosterspoorlijn in 1874 steeg het aantal inwoners van Hilversum fenomenaal. De trein zat vanaf de eerste dag vol. Door de krappe ligging te midden van natuurgebieden is de ontwikkeling van Hilversum niet exemplarisch voor heel Nederland. Begin twintigste eeuw gaan er dagelijks meer mensen uit dan in, maar in de loop van die eeuw draait dat om en komen de forensen juist naar Hilversum om te werken. Modellen, foto's en tekeningen geven een beeld van de Hilversumse woon- en werkforensen en verhalen van de aanpassing die de forens afdwong op het gebied van beleid, belasting en infrastructuur.

Activiteiten
Gedurende de tentoonstelling is er een programma met rondleidingen, lezingen, kinderworkshops en een symposium. Het Snelwegmuseum van G.A.N.G. zal enige keren voor het museum staan. Op www.museumhilversum.nl staat een actueel agenda.

Samenstelling
De tentoonstelling is een eigen productie van Museum Hilversum, in samenwerking met Urban Affairs, Martine Bakker, Hans Ibelings en Timo de Rijk. Subsidie is verleend door: vanAnaarBeter, Ministerie van Verkeer en Waterstaat en het Stimuleringsfonds voor Architectuur.

Duur tentoonstelling
Van 2 februari t/m 31 augustus 2008

Adres en openingstijden
Museum Hilversum
Kerkbrink 6, 1211 BX Hilversum
Open: di/wo/do/vr/za: 11.00-17.00 uur, zo: 12.00-17.00 uur
T 035 629 2826
E museumhilversum@hilversum.nl
W www.museumhilversum.nl