Nieuws van en voor bouwgerelateerde bedrijven

17 december 2008

Kosten Noord-Zuidlijn bewust laag geraamd

De Noord-Zuidlijn is duurder geworden door de manier waarop de metrolijn is aanbesteed. Amsterdam heeft in contracten met aannemers veel kosten laag geschat in plaats van berekend. Alleen zo kon het project binnen het budget worden aanbesteed.

Dit blijkt uit een reconstructie van deze krant. Sinds de aanleg van de metrolijn in 2003 is de begroting van 1,4 miljard opgelopen tot 2,1 miljard euro, en is de einddatum verschoven van 2011 naar 2016. In een vertrouwelijk rapport van de ingenieurs Buck en Buis (directeur en manager van de Betuweroute) staat dat de aanbesteding een hoofdoorzaak is van „steeds nieuwe financiële tegenvallers en het steeds opnieuw uitlopen van het project”.

Amsterdam heeft veelvuldig gebruik gemaakt van stelposten. Deze worden gewoonlijk alleen gebruikt voor kleine zaken waarvan de kosten niet precies berekend kunnen worden, zoals archeologische vondsten. Maar bij de Noord-Zuidlijn zijn stelposten opgenomen voor elementaire werkzaamheden, zoals het ontgraven van bouwputten. het maken van betonnen diepwanden en voor groutstempels bij het Centraal Station en de stations in de binnenstad, en voor het ontgraven van bouwputten in de binnenstad. De kosten daarvan schatte de gemeente lager in dan de aannemer. Die lagere taxaties werden opgenomen in het contract. De gemeente zou voor meerkosten opdraaien.

De betrokken wethouders zeggen niet van dit gebruik van stelposten te hebben geweten. Wethouder Duco Stadig (Ruimtelijke ordening, PvdA): „Dat heb ik nooit geweten. Dus zeker 40 procent van de kosten van zo’n station was een stelpost?” Frank Köhler (Noord-Zuidlijn, GroenLinks) noemt de gang van zaken „schokkend” . Zijn opvolger Geert Dales (VVD) zegt dat de stelposten worden genoemd in een vertrouwelijke brief van de toenmalig directeur van het projectbureau Noord-Zuidlijn. „Die brief is in het bestuurlijk team besproken.”

Het is niet voor het eerst dat de gemeente Amsterdam creatief stelposten gebruikt om een project binnen de begroting te laten passen. Dat gebeurde ook bij de Stopera. De commissie die in 1988 onder leiding van hoogleraar bestuursrecht Herweijer onderzoek deed naar de kostenoverschrijdingen van de Stopera oordeelde dat grote bouwprojecten nooit meer open einden mochten hebben, zoals de stelpost. In de gemeenteraad hebben raadsleden keer op keer gevraagd of de metrolijn wel ‘Herweijer-proof’ is. Het college heeft dat altijd bevestigd.

 

bron: NRC